Diyabetin Komplikasyonları
Prediyabetik surecte kardiyovaskuler hastalık riski orta derecede artmaktadır. Diyabet gelişimi ile birlikte bu risk cok yukselir. Diyabetin kronik komplikasyonlarının da bu safhada ortaya cıkan değişikliklerle ilişkili olduğu ileri surulmektedir. Sıkı glisemi kontrolunu sağlamanın yanısıra kan basıncı ve lipidlerin de hedef duzeylere duşurulmesi ile bu komplikasyonların azaltılabileceği klinik calışmalarla ortaya konulmuştur. Bununla beraber bu hastalığın toplum sağlığına yuku cok yuksektir. Diyabet zamanla kalp, damarlar, goz, bobrek ve sinirlerde yapısal değişikliklere yol acabilir.
Kardiyovasküler Hastalıklar: Diyabet koroner arter hastalığı ve inme riskini 2-4 kat artırır.
Diyabetlilerin %60-75'i kardiyovaskuler hastalıklar (koroner arter hastalığı ve inme) nedeniyle kaybedilmektedir.
Diyabetik Ayak Ülserleri: Diyabetlilerde hem periferik noropati hem de iskemi sebebiyle ayak ulserleri ve nihayetinde amputasyonlar sık gorulur. Calışmalar, travmatik nedenler dışında, ayak amputasyonuna yol acan sebeplerin %50'sinin diyabetten kaynaklandığını gostermektedir. Dunyada her 30 saniyede bir, diyabetik ayak ulseri nedeniyle bir hastanın ayağının kesildiği tahmin edilmektedir.
Diyabetik Retinopati: Diyabet korluğe neden olan ilk uc hastalık icinde yer almaktadır. Diyabetin bu komplikasyonu retinadaki kucuk damarların uzun sureli hiperglisemiye bağlı olarak tahrip olması sonucu gelişir. Diyabet suresi 15 yıla ulaşan diyabetlilerin %2'sinde korluk ve %10'unda ciddi gorme kaybı geliştiği bilinmektedir.
Diyabetik Nefropati: Diyabet, en onemli kronik bobrek yetersizliği nedenlerindendir. Diyaliz unitelerinde tedavi goren hastaların %50'si diyabetlidir. Diyabetli hastaların %10-20'si bobrek yetersizliği nedeniyle kaybedilmektedir.
Diyabetik Nöropati: Uzun sureli diyabetin periferik ve otonom sinirlerde yol actığı bozukluklardır. Diyabetlilerin %50-70'inde diyabetik noropati gelişir. En sık gorulen belirtiler ayaklarda (ve bazen ellerde) uyuşma, yanma, karıncalanma, ağrı ve gucsuzluktur. Bu belirtiler, noropatinin en sık gorulen şekli olan distal simetrik polinoropatiye bağlı olarak gelişmektedir.
Tip 2 Diyabet Ve Komplikasyonlarından Korunmak İcin Aşağıdaki Tedbirler Önerilmektedir:
- Boya uygun vucut ağırlığı hedeflenmeli ve bu ağırlığın korunmasına calışılmalıdır.
- Yeterli ve dengeli beslenmeli; gunde en az 5 (beş) porsiyon sebze ve meyve tuketilmelidir.
- Gunluk enerjinin %25-30' u yağlardan sağlanmalı, enerjinin doymuş yağ asidinden gelen
oranı %10' un altında olmalıdır. - Şeker gibi basit karbonhidratlar gunluk enerjinin ≤%10' unu aşmamalı, basit karbonhidratlar
yerine kurubaklagiller, tam tahıl urunleri tercih edilmelidir. - Gunluk alınan tuz miktarı 5 g'ı aşmamalıdır.
- Fiziksel olarak aktif olunmalıdır. Haftanın en az 5 gunu, duzenli olarak en az 30 dk orta yoğunlukta aktivite (orneğin tempolu yurume egzersizleri) yapılmalıdır. Kilo kaybı sağlanması icin daha fazla fiziksel aktivite yapılması gereklidir.
- Sigara kullanılmamalı ve aşırı alkol tuketiminden kacınılmalıdır.
- Gunumuzde Tip 1 diyabetin onlenmesini sağlayabilecek etkin bir yontem mevcut değildir.
- Diyabetin komplikasyonlarından korunmak icin erken tanı şarttır.(Program)
